Рубрика: Капыльшчына літаратурная

Пра гісторыю зараджэння бібліятэчнай справы ў Капыльскім раёне архіўных матэрыялаў нямнога. Але ёсць успаміны старажылаў горада, вядомых беларускіх пісьменнікаў, нашых  землякоў, з расказаў якіх і пачынаецца аповед. Ідэі народніцтва Ідэі народніцтва ў Капыль завезлі беларус   Васіль Татарынчык  і   яўрэй  Леў  Клейнбарт  у  80-я  гады  XIX ст. Татарынчык набыў  народавольніцкія ідэі  дзесьці на поўдні,  але,   будучы […]

Нямала выпрабаванняў выпала на долю нашага земляка, літаратуразнаўцы і тэкстолага Аляксандра Кузьміча Бабарэкі, які скончыў факультэт мовы і літаратуры Маскоўскага дзяржаўнага педагагічнага інстытута імя У.І. Леніна ў 1936 годзе.  Друкаваўся з 1952 года. Аўтар шматлікіх публікацый пісьмаў і дакументаў, пакладзеных у аснову яго кнігі «И.А. Бунин. Материалы для биографии с 1870 по 1917» (1967). Падрыхтаваў […]

У постаці таленавітай аўтаркі гісторыя беларускай літаратуры мае яшчэ адну са сваіх нераскрытых загадак. 26 лістапада 1847 г. у сям’і дробнага беларускага шляхціца Адама Манькоўскага нарадзілася дачка Зоф’я, будучая паэтка-пяснярка. З боку маці яна даводзілася сваячкай (пляменніцай мужа сястры) паэту У. Сыракомлю. Адукацыю атрымала ў Вільні, дзе ў 1861–1866 гг. вучылася ў прыватным пансіёне Францішкі […]

У Літаратурным музеі Кузьмы Чорнага, які знаходзіцца ў аграгарадку Цімкавічы, у зале юнацтва і дзяцінства Мікалая Раманоўскага знаходзяцца два ўнікальныя экспанаты: абрус і самавар. Калі ў 1962 годзе стваралі экспазіцыю, у музей прынеслі абрус. Адна цімкаўлянка ўспомніла, што ў яе ў куфры ляжыць абрус, які падарыла ёй маці Кузьмы Чорнага Гліцэра Міхайлаўна. Гліцэра выткала яго […]

Сапраўднае імя нашага знакамітага зямляка Мендэле Мойхер-Сфорыма — заснавальніка літаратуры на мове ідыш, бліскучага публіцыста, педагога і мудрага пісьменніка — Шолам-Якаў Абрамовіч. Яго назвалі высокім імем — Дзядуля яўрэйскай літаратуры, а талент з асаблівай сілай выявіўся ў сатыры. Мендэле Мойхер-Сфорым упершыню злучыў асноўныя два дыялекты – літоўска-беларускі і ўкраінскі, заклаўшы аснову сучаснай літаратурнай мовы. Біяграфія […]

Наш нядаўні велаэкскурс “Скіп’ёва. Кузьма Чорны. Мінулае і сучаснасць” прайшоў па сцяжынках-дарожках знакамітага земляка. Трэба дадаць, што і ўдзельнікамі гэтага цікавага падарожжа былі людзі, якія шмат зрабілі, для праслаўлення нашай малой радзімы. Арганізатарам экскурсіі была загадчык Літаратурнага музея Кузьмы Чорнага Людміла Ніжэвіч. На яе прапанову да ўдзелу, вядома ж, далучылася і Цімкавіцкая бібліятэка, а таксама […]

У пачатку XX стагоддзя публіцыст, крытык і журналіст Леў Клейнбарт быў вядомай асобай сярод творчай інтэлігенцыі Пецярбурга. Уклад гэтага чалавека ў развіццё і беларускай, і рускай культуры складана пераацаніць. Менавіта з яго лёгкай рукі ў 1910 годзе быў выдадзены адзін з першых зборнікаў маладога і тады яшчэ мала вядомага паэта Янкі Купалы: валодаючы ўнікальным літаратурным […]

Анатоль Мікалаевіч Сікорскі – ветэран педагагічнай працы, які ўзнагароджаны медалём Францыска Скарыны. Гэтай узнагароды ён удастоены ў 2019 годзе за высокія дасягненні ў педагагічнай дзейнасці, значны асабісты ўклад у развіццё і прымнажэнне духоўнага і інтэлектуальнага патэнцыялу, культурную спадчыну беларускага народа. Анатоля Мікалаевіча ведаюць як адукаванага, эрудзіраванага педагога. Ім падрыхтавана шэсць стыпендыятаў спецыяльнага фонду Прэзідэнта Рэспублікі […]

Ён атрымаў пачатковую адукацыю, вучыўся ў Капыльскім народным вучылішчы. Пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі былы семінарыст прыехаў у родны Капыль, але вакансій у гарадку не было, таму настаўнічаў  да 1920 года ў Траянаўскім земскім народным вучылішчы. Затым служыў у Чырвонай арміі. Пасля паступіў на сацыяльна-гістарычнае аддзяленне педагагічнага факультэта БДУ. Вучобу сумяшчаў з працай літсупрацоўніка, потым загадчыка аддзела […]

Сын беднага малазямельнага капыльскага селяніна вучыўся ў мясцовай чатырохкласнай школе, зарабляў надзённай работай. Бацька хоць і меў званне ветэрынарнага фельчара, але на дзяржаўнай службе не быў, займаўся земляробствам. У Капылі ён лічыўся адным з перадавых сярод сваіх аднавяскоўцаў, быў да пэўнай ступені грамадскім прадстаўніком. Маці была непісьменная. Вучыцца Алесь Кандратавіч пачаў рана. Спачатку яго вучыў […]

Ён усе свае духоўныя і фізічныя памкненні цесна звязаў з рэвалюцыйнымі падзеямі пачатку XX стагоддзя, апантана змагаўся за новы лад, адраджаў, усталёўваў, мацаваў дзяржаву. Усё гэта пра нашага земляка, ураджэнца Капыля, пісьменніка Цішку Гартнага. У сваёй аўтабіяграфіі Зміцер Жылуновіч (сапраўднае імя) расказвае, што ён нарадзіўся ў мястэчку Капыль 4 лістапада 1887 года. Бацькі не мелі зямлі. […]

Імя гэтага пісьменніка звязана адразу з некалькімі населенымі пунктамі Капыльшчыны. Непадалёку ад Жабчава раней знаходзіўся маёнтак Боркі, дзе нарадзіўся хлопчык Мікола Раманоўскі. У Цімкавічах ён вучыўся і пазней стаў вядомы як беларускі празаік, драматург, публіцыст кузьма Чорны. Сёння да вёскі Жабчава вядзе звычайная гравійная дарога. А на месцы, дзе некалі знаходзілася бацькоўская хата пісьменніка, устаноўлены […]

Да 120-годдзя класіка беларускай літаратуры, першага раманіста Беларусі Кузьмы Чорнага на тэрыторыі музея быў устаноўлены знак-указальнік мясцін у Цімкавічах і іх ваколіцах, звязаных з яго жыццём і дзейнасцю. Многія наведвальнікі музея пасля экскурсіі едуць на адну з гэтых мясцін, каб дакрануцца да гісторыі: прайсці па Капыльскай вуліцы, дзе жыў Мікалай Раманоўскі з 1908 па 1923 […]